GIỚI THIỆU BÀI HỌC
Giữa âm thanh và ánh sáng có nhiều điểm tương đồng: chúng cùng truyền theo đường thẳng, cùng tuân theo định luật phản xạ... Chúng ta biết rằng âm thì có tính chất sóng, vậy thì liệu rằng ánh sáng cũng có tính chất ấy không ? Thông qua những nội dung về hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng và giao thoa ánh sáng được đề cập tới, bài học ngày hôm nay sẽ cho chúng ta câu trả lời.
NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng.
KL: Khi ánh sáng truyền qua lỗ tròn nhỏ (khe hẹp) thì không liên thông theo đinh luật truyền thẳng ⇒ Ánh sáng gây ra hiện tượng nhiễu xạ.
2. Hiện tượng giao thoa ánh sáng
* Thí nghiệm Yâng (Thomas Young)
Kết luận: Khi chiếu ánh sáng đơn sắc \(\lambda\) thì trên màn thu được hệ thống các vân sáng và vân tối xen kẻ 1 cách liên tục.
⇒ Ánh sáng có bản chất là sóng.
* Vị trí các vân giao thoa
Với a = S1S2; D khoảng cách từ mặt phẳng chứa S1S2 → Màu d1d2 là khoảng cách từ M đến S1S2
\(\lambda\): là bước sóng của ánh sáng đơn sắc.
\(\Rightarrow d_2-d_1=\frac{a.x}{D}\)
* Vị trí vân sáng (cực đại): \(d_2-d_1=k.\lambda\)
\(\Rightarrow \frac{a.x_s}{D}=k.\lambda \Rightarrow x_s=k.\frac{\lambda .D}{a}, k=0,\pm 1,\pm 2\)
* Vị trí các vân tối (cực tiểu): \(d_2-d_1= (k'+\frac{1}{2}).\lambda\)
\(\Rightarrow \frac{a.x_t}{D}=(k'+\frac{1}{2})\lambda \Rightarrow x_t=(k'+\frac{1}{2} ).\frac{\lambda .D}{a}, k'\in Z\)
* Khoảng vân (i): là khoảng cách giữa 2 vân sáng hoặc 2 vân tối kề nhau
\(i=\frac{\lambda .D}{a}\)
+ \(x_s=k.i\)
+ \(x_t=(k'+\frac{1}{2})i\)
* Ứng dụng: Đo \(\lambda\) của ánh sáng
Từ \(i=\frac{\lambda .D}{a}\Rightarrow \lambda =\frac{a.i}{D}\)
3. Bước sóng và màu sắc ánh sáng (SGK)