Bài 2: Phương pháp giải bài tập quy luật phân li

1. Cách viết giao tử

Ví dụ 1: Cá thể có kiểu gen Aa qua giảm phân tạo ra những loại giao tử nào?

Giải:

$Aa\left < \begin{matrix} A\\ \\ a \end{matrix} \right$

Ví dụ 2: AaBb

$Aa\left < \begin{matrix} A \left < \begin{matrix} B \rightarrow AB \\ b \rightarrow Ab \ \ \end{matrix}\right \\ \\ a \left < \begin{matrix} B \rightarrow aB \\ b \rightarrow ab \ \end{matrix} \right \end{matrix} \right$

Ví dụ 3: AaBbDD

$Aa\left < \begin{matrix} A \left < \begin{matrix} B -D \rightarrow ABD \\ b-D \rightarrow AbD \ \ \end{matrix} \right \\ \\ a \left < \begin{matrix} B-D \rightarrow aBD \\ b-D \rightarrow abD \ \ \end{matrix} \right \end{matrix}\right$

2. Tính số giao tử tạo ra của 1 kiểu gen

Gọi n là số cặp gen dị hợp 

⇒ Số giao tử tạo ra 2ⁿ

Ví dụ 1: AaBb (n = 2)

⇒ Số giao tử tạo ra 2² = 4

(AB; Ab; aB và aB)

Ví dụ 2: AABbDDEe

Số giao tử = 2² = 4

3. Xác định tỉ lệ kiểu gen của con

Ví dụ 1: P: Aa x Aa (A > a)

Giải: 

$\\ P: \ Aa \times Aa \\ Gp: \ \frac{1}{2}A:\frac{1}{2}a \downarrow \frac{1}{2}A:\frac{1}{2}a \\ \\ F_{1}: \ \frac{1}{4}AA:\frac{1}{4}Aa :\frac{1}{4}Aa:\frac{1}{4}aa \\ \\ \Leftrightarrow \frac{1}{4}AA : \frac{2}{4}Aa :\frac{1}{4}aa$

Ví dụ 2: P: Aa x aa

Giải:

$\\ P: \ Aa \times aa \\ Gp: \ \frac{1}{2}A:\frac{1}{2}a \downarrow a \\ \\ F_{1}: \ \frac{1}{2}Aa:\frac{1}{2}aa$

4. Xác định tỉ lệ kiểu hình đời con

Ví dụ 1: Cho A: hoa đỏ > a: hoa trắng

P: Aa x Aa. Xác định tỉ lệ liểu hình?

Giải:

$\\ P: \ Aa \times Aa \\ \\ Gp: \ \frac{1}{2} A: \frac{1}{2}a \downarrow \frac{1}{2}A: \frac{1}{2}a \\ \\ F_{1}: \ \frac{1}{4}AA : \frac{2}{4}Aa : \frac{1}{4}aa$

KH: $\frac{3}{4}$ Đỏ : $\frac{1}{4}$ trắng

Ví dụ 2: 

$\\ P: \ Aa \times aa \\ Gp: \ \frac{1}{2}A:\frac{1}{2}a \downarrow a \\ \\ F_{1}: \ \frac{1}{2}Aa:\frac{1}{2}aa$

$\sim$ 1 Đỏ : 1 trắng

5. Số kiểu gen và số kiểu hình

Ví dụ 1:

$\\ P: \ Aa \times Aa$

(A: Đỏ > a trắng)

Giải:

$\\ P: \ Aa \times Aa \\ \\ Gp: \ \frac{1}{2} A: \frac{1}{2}a \downarrow \frac{1}{2}A: \frac{1}{2}a \\ \\ F_{1}: \ \frac{1}{4}AA : \frac{2}{4}Aa : \frac{1}{4}aa$

Số kiểu gen: 3

Số kiểu hình: 2 (Đỏ và trắng)