Bài 7: Bài tập Amino axit - Phần 2

Bài tập Amino axit - Phần 2 cung cấp cho em các dạng bài tập từ cơ bản đến nâng cao và phương pháp giải để các em có thể hiểu rõ bản chất các phản ứng, hiện tượng hóa học qua đó nắm được cách phân loại và có cái nhìn tổng quát về hợp chất Amino axit.

Bài tập 1: Cho 0,15 mol H₂NC₃H₅(COOH)₂ ( axit glutamic) vào 175ml dung dịch HCl 2M, thu được dung dịch X. Cho NaOH dư vào dung dịch X. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, số mol NaOH đã phản ứng là 

A. 0,50                          B. 0,65                      C. 0,70                        D. 0,55

Giải:

\(X\, \left\{\begin{matrix} H_{2}NC_{3}H_{5}(COO)_{2}: \, 0,15\, mol\\HCl: \, 0,175.2=0,35\, mol \end{matrix}\right.\)

\(\sum n_{H^{+}}=0,15.2+0,35=0,65\, mol\)

\(n_{OH^{-}}=n_{H^{+}}=0,65 \, mol\)

\(n_{NaOH}=0,65 \, mol\)

\(\Rightarrow\) Chọn câu B.

Bài tập 2: 0,1 mol amino axit X, công thức dạng R(NH₂)_n(COOH)_m tác dụng vừa đủ với 0,2 mol dung dịch HCl, sản phẩm tạo thành phản ứng vừa hết với dung dịch chứa 0,3 mol NaOH. Giá trị của n và m lần lượt là:

A. 2; 1                         B. 2; 3                          C. 1; 2                         D. 1; 3

Giải:

X:  R(NH₂)_n(COOH)_m

\(\frac{n_{HCl}}{n_{X}}=\frac{0,2}{0,1}=2\Rightarrow \, n=2\)

\(n_{NaOH}=0,3\, mol\)

\(\Rightarrow \sum n_{H^{+}}=0,3\)

\(0,3=0,1.m+0,2\Rightarrow m=1\)

\(\Rightarrow\) Chọn câu A.

Bài tập 3: Cho 0,2 mol amino axit X tác dụng vừa đủ với 200ml dung dịch HCl 0,1M thu được 3,67 gam muối khan. Mặt khác, 0,2 mol amino axit X tác dụng vừa đủ với 40 gam dung dịch NaOH 4%. Công thức của X là:

A. ( H₂N)₂C₃H₅COOH

B. H₂NC₂C₂H₃(COOH)₂                         

C. H₂NC₃H₆COOH                        

D. H₂NC₃H₅(COOH)₂  

Giải:

X: R(NH₂)_n(COOH)_m  ( 0,02 mol)

\(n_{X}=0,02\)                      

\(n_{HCl}=0,02\)

\(n_{NaOH}=\frac{40.4}{100.40}=0,04 \, mol\)

m=2

\(R(NH_{2})(COOH)_{2}+HCl\rightarrow R(NH_{3})Cl(COOH)_{2}\)

0,02                                                           0,02

\(M_{n'}=\frac{3,67}{0,02}=183,5\)

\(\Rightarrow\) C₃H₅NH₂(COOH)₂

\(\Rightarrow\) Chọn câu D.

Bài tập 4: Cho 0,1 mol axit- aminopropionic tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl, thu được dung dịch X. Cho X tác dụng 200ml với dung dịch NaOH 1M, thu được dung dịch chứa m gam muối> Giá trị của m là:

A. 11.1                        B. 16,95                      C. 11,7                        D. 18,75     

Giải:

\(CH_{2}-CH_{2}-COOH\, ( 0,1 \, mol)\)

\(\mid\)

\(NH_{2}\)

\(A+HCl\rightarrow X\xrightarrow[0,02 \, mol]{NaOH}m\, (g)\) muối

\(n_{HCl_{phan \, ung}}=n_{A}=0,1 mol\)

\(\sum n_{H^{+}}=0,2 \, mol\)

\(H^{+}+OH^{-}\rightarrow H_{2}O\)

0,2        0,2

\(m_{muoi}=0,1.88+0,1.35,5+0,2.23=16,95 \, (g)\)

\(\Rightarrow\) Chọn câu B.

Bài tập 5: Cho 100ml dung dịch amino axit X nồng độ 0,2M tác dụng vừa đủ với 80ml dung dịch NaOH 0,25M, thu được dung dịch Y. Biết Y phản ứng tối đa với 120ml dung dịch HCl 0,5M thu được dung dịch chứa 4,71 gam hỗn hợp muối. Công thức của X là:

A. ( H₂N)₂C₃H₅(COOH)₂

B. (H₂N)₂C₂H₃COOH                         

C. (H₂N)₂C₃H₅COOH                        

D. H₂NC₃H₆COOH  

Giải:

X: R(NH₂)_n(COOH)_m

\(\left.\begin{matrix} n_{X}=0,1.0,2=0,02\, mol\\n_{NaOH}=0,08.0,25=0,02\, mol \end{matrix}\right\}\)

\(\Rightarrow m=1\)

\(n_{HCl}=0,12.0,5=0,06 \, mol\)

\(Y: R(NH_{2})_{n}(COONa)+(n+1)HCl\rightarrow R(NH_{3}Cl)_{n}COOH+\)

                                                                                                            \(+NaCl\)

0,06=0,02.(n+1) \(\Rightarrow n=2\)

\(m_{muoi}=4,71\, (g)\)

\(4,71=0,02(R+16,2+36,5.2+45)+0,02.58,5\)

\(R=27 (C_{2}H_{3})\)

CT: C₂H₃(H₂N)₂COOH     

\(\Rightarrow\) Chọn câu B.

Bài tập 6: Cho 21 gam hỗn hợp gồm glyxin và axit axetic tác dụng vừa đủ với dung dịch KOH, thu được dung dịch X, chứa 32,4 gam muối. Cho X tác dụng với dung dịch HCl dư, thu được dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là:

A. 44,65                      B. 50,65                     C. 22,35                      D. 33,5         

Giải:  

H₂N-CH₂-COOH: a

CH₃COOH: b     

21=75a+60b (1)

 \(H_{2}N-CH_{2}-COOH\rightarrow H_{2}N-CH_{2}-COOK\)      

a                                                                a

\(CH_{3}COOH\rightarrow CH_{3}COOK\)

b                                     b

38a + 38b = 32,4 - 21  (2)

Từ (1), (2) \(\Rightarrow\left\{\begin{matrix} a=0,2\\b=0,1 \end{matrix}\right.\)\(\Rightarrow \left\{\begin{matrix} a=0,2\\b=0,1 \end{matrix}\right.\)

\(H_{2}NCH_{2}COOK+2HCl\rightarrow ClH_{3}NCH_{2}COOH+KCl\)

a                                                                                                    a

\(CH_{3}COOK+HCl\rightarrow CH_{3}COOH+KCl\)

b                                                   b                b

m' = 0,2.( 75 + 36,5 + 74,5) +74,5.0,1 = 44,65

\(\Rightarrow\) Chọn câu A.

Bài tập 7: Cho hai hợp chất hữu cơ X và Y có cùng công thức phân tử là C₃H₇NO₂. Khi phản ứng với dung dịch NaOH, X tạo ra H₂NCH₂COONa và hợp chất hữu cơ Z. Còn Y tạo ra CH₂=CHCOONa và khí T. Các chất Z và T lần lượt là:

A. CH₃NH₂ và NH₃.

B. C₂H₅OH và N₂.

C. CH₃OH.

D. CH₃OH và CH₃NH₂

Giải:

X, Y: C₃H₇NO₂

_{\(X+NaOH\rightarrow H_{2}NCH_{2}COONa+Z\)}

X: H₂NCH₂COOCH₃

\(\Rightarrow\)Z: CH₃OH

\(Y+NaOH\rightarrow CH_{2}=CHCOONa+T\)

Y: CH₂=CHCOOHH₃N

\(\Rightarrow\) T: NH₃

_{\(CH_{2}=CHCOONH_{4}+NaOH\rightarrow CH_{2}=CHCOONa+\)}

                                                                                      \(+NH_{3}+H_{2}O\)

\(\Rightarrow\) Chọn câu A.

Bài tập 8: Hai chất nào sau đây đều tác dụng với dung dịch NaOH loãng?

A. ClH₃NCH₂COOC₂H₅ và H₂NCH₂COOC₂H₅.

B. CH₃NH₂ và H₂NCH₂COOH.

C. CH₃NH₃Cl và CH₃NH₂.

D. CH₃NH₃Cl và H₂NCH₂COONa.

Giải:

\(ClH_{3}NCH_{2}COOC_{2}H_{5}+NaOH\rightarrow H_{2}N-CH_{2}COONa+\)

                                                               \(+NaCl+C_{2}H_{5}OH+H_{2}O\)                                                                                                        

\(H_{2}NCH_{2}COOC_{2}H_{5}+NaOH\rightarrow H_{2}N-CH_{2}COONa+\)

                                                                         \(+NaCl+C_{2}H_{5}OH\)

\(\Rightarrow\) Chọn câu A.

Bài tập 9: Amino axit X chứa một nhóm - NH₂ và một nhóm - COOH trong phân tử. Y là este của X với ancol đơn chất, M_Y=89. Công thức của X, Y lần lượt là:

A. H₂N-[CH₂]-COOH và H₂N-[CH₂]₂-COOCH₃

B. H₂N[CH₃]₂-COOH và H₂N-[CH₂]₂-COOC₂H₅

C. H₂N-CH₂-COOH và H₂N-CH₂-COOC₂H₅

D. H₂N-CH₂-COOH và H₂N-CH₂-COOCH₃

Giải:

X: H₂N-R-COOH

Y: H₂N-R-COOR'    (M_Y=89)

16+R+44+R'=89

R+R'=29

R'=15 (CH3) \(\Rightarrow\) R=14 (-CH2-)

 \(\Rightarrow \left\{\begin{matrix} X: H_{2}N-CH_{2}-COOH\\ Y:H_{2}N-CH_{2}-COOCH_{3} \end{matrix}\right.\)

\(\Rightarrow\) Chọn câu D.