Bài 5: Lí thuyết Amino axit

$AMINO-AXIT$

(-NH₂: Bazơ)(-COOH: Axit)

I. KHÁI NIỆM:

   - Hợp chất hữu cơ tạp chất, lưỡng tính.

     R(COOH)_x(NH₂)_y:

     x=y: dung dịch có pH=7

     x>y: dung dịch có pH<7

     x7

     CTPT t/q: amino axit no chứa

     1- NH₂ và 1-COOH

     C_nH_2n+2+1-2.1O₂N

     $\Leftrightarrow$ C_nH_2n+1O₂N

     Tên amino axit (COOH)

     Axit+ số thứ tự C gắn với NH₂ + amino + tên gốc axit tương ứng.

     + Số amino axit thông dụng 

   ​

 II. LÝ TÍNH:

     - Chất rắn, hơi ngọt, dễ tan trong H₂O.

     - Tinh thể tồn tại dạng ion lưỡng cực (muối).

     - Trong dung dịch tồn tại ion và phân tử.

       $H_{2}N-R-COOH\rightleftharpoons H_{3}^{+}N-R-COO^{-}$

              ( phân tử)                              ( ion lưỡng cực)

• t^o sôi amino axit > t^o sôi axit > t^o sôi ancol > t^o amin

                                      ( cùng C) 

      - Trong tự nhiên tồn tại dạng $\alpha$ chủ yếu.

III. HÓA TÍNH:

     1. Tính lưỡng tính:

         - Tác dụng dung dịch axit mạnh ( dung dịch HCl) và dung dịch bazơ mạnh ( dung dịch NaOH,...)

 $H_{2}\ddot{N}-CH_{2}-COOH\, +\, H^{+}Cl\rightarrow ClH_{3}N-CH_{2}-COOH$ 

     2. Phản ứng este hóa:

    3. Phản ứng tráng gương:

        - H₂O được tánh OH của (-COOH) ở phân tử này. Với H của (NH₂) ở phân tử kia.

Chú ý:

R(COOH)_x(NH₂)_y: a mol

+ Tác dụng dung dịch NaOH vừa đủ.

$R(COOH)_{x}(NH_{2})_{y}+xNaOH\rightarrow R(COONa)_{x}(NH_{2})_{y}+xH_{2}O$

                      a mol               xa mol

$\frac{n_{NaOH_{p/u}}}{n_{amino\, axit}}=\frac{xa}{a}=x$  (Số nhóm COOH)

+ Tác dụng dung dịch HCl vừa đủ:

$R(COOH)_{x}(NH_{2})_{y}+yHCl\rightarrow R(COOH)_{x}(NH_{3}Cl)_{y}$

2/ 

$HCl+NaOH\rightarrow NaCl+H_{2}O$

0,05 $\rightarrow$    0,05                0,05         0,05

$HCl=0,15$

$NH_{2}-CH_{2}-COOH: \, 0,1$

$H^{+}=0,15$

Tác dụng vừa đủ: $n_{OH^{-}}=0,15$ 

Khối lượng chắc rắn sau phản ứng ?

$\sum n_{H^{+}}=0,25$

$\Rightarrow n_{NaOH}=0,25$

m_{chắc rắn}= 0,1.74+0,15.35,5+0,25.23= ?

+ Nếu dung dịch NaOH dư: chắc rắn có NaOH dư