Bài 1: Lí thuyết Cacbohydrat

Đến với bài giảng Lí thuyết Cacbohydrat các em sẽ được hệ thống hóa kiến thức lý thuyết về định nghĩa, cấu tạo, phân loại, tính chất vật lý hóa, cách nhận biết, điều chế và ứng dụng của hợp chất Cacbohydrat.

  A. KHÁI NIỆM CHUNG:

     - Tạp chức: \((-OH-)\)  và \(-C-\)

                                                         \(\parallel\)

                                                       \(O\)

        + Cacbohydrat: luôn có nhóm Hydroxyl  \(-OH-\)

        + Hầu hết: C_n(H₂O)_m

        + Monosaccarit: C₆H₁₂O₆

        + Disaccarit: C₁₂H₂₂O₁₁

        + Polisaccarit: (C₆H₁₀O₅)_n

B. CẤU TẠO:

    - Glucozơ:  C₆H₁₂O₆

       + Tinh thể: mạch vòng

       + Dung dịch: mạch vòng và hở

                          ( mạch vòng chủ yếu)

 \(CH_{2}OH\left [ CHOH \right ]_{4}-CHO\)

    - Fructozơ: C₆H₁₂O₆

        + Tinh thể: mạch vòng 

      + Dung dịch: vòng và hở

 - Saccarozơ: C₁₂H₂₂O₁₁

   + Chỉ có cấu tạo mạch vòng.

 - Mantozơ: C₁₂H₂₂O₁₁

    + Dung dịch có mạch hở \(\left ( -CHO \right )\)

 - Tinh bột: (C₆H₁₀O₅)_n

   + Amylozơ: mạch vòng xoắn

   + Amylopectin: phân nhánh

 - Xenlulozơ: (C₆H₁₀O₅)_n

   + Chỉ có mạch không nhánh.

     C₆H₁₀O₅ : 3- glucozơ.

     Có 3 \(-OH\)  

     \(\left [ C_{6}H_{7}O_{2}\left ( OH \right )_{3} \right ]_{n}\)

C. LÝ TÍNH:

    - Glucozơ, fructozơ, saccarozơ, mantozơ: tan trong H₂O, vị ngọt.

    - Tinh bột:

      + Không tan trong nước lạnh.

      + \(t^{\circ} \geqslant 65^{\circ}\) : tan trong dung dịch keo ( hồ tinh bột).

    - Xenlulozơ: 

      + Không tan trong H₂O.

      + Tan trong dung dịch \(\left [ Cu\left ( NH_{3} \right )_{4} \right ]\left ( OH \right )_{2}\)  ( nước svayde).

D. HÓA TÍNH:

    - Thủy phân: 

       + Glucozơ, fructozơ: không có phản ứng thủy phân.

       + \(Saccaroz+ H_{2}O\rightarrow glucoz+fructoz\).

       + \(Mantoz+ H_{2}O\rightarrow 2glucoz\).

       + Tinh bột, xenluloz \(+H_{2}O\overset{H+ }{\rightarrow} nglucoz\).

    - Dung dịch Cu(OH)₂ ( \(t^{\circ}\) thường) \(\rightarrow\) dung dịch xanh lam.

      + Glucozơ, fructozơ, saccarozơ, mantozơ: dung dịch xanh lam.

      + Tinh bột, xenlulozơ: không có phản ứng này.

    - Tráng gương, ( + H₂) , khử \(Cu(OH)_{2}/OH^{-}\, (t^{\circ})\): glucozơ, fructozơ, mantozơ.

    - Dung dịch Br₂ : glucozơ, mantozơ.

    -  Fructozơ không có ( - CHO) do trong dung dịch Bazơ, fructozơ chuyển thành glucozơ

    - Tráng gương: 

      \(\left\{\begin{matrix} glucoz,fructoz\rightarrow 2Ag\\ mantoz\rightarrow 2Ag \end{matrix}\right.\)

     \(\left ( C_{6}H_{10}O_{5}\right )_{n}+H_{2}O\overset{H+}{\rightarrow} C_{6}H_{12}O_{6}\)

   ( tinh bột, xenluloz)

    \(C_{6}H_{12}O_{6}\rightarrow 2C_{2}H_{5}OH+2CO_{2}\)

    (glucoz)

   \(Xenluloz+3nHNO_{3}\rightarrow \left [ C_{6}H_{7}O_{2}\left ( O-NO_{2} \right )_{3} \right ]_{n}+3nH_{2}O\)

   (C₆H₁₀O₅)_{n                                                        M=297n}

  \(C_{6}H_{10}O_{5}\rightarrow 2C_{2}H_{5}OH\)