Hướng dẫn FAQ Hỗ trợ: 0973 686 401
Nền tảng học Online#1 cho HS Tiểu Học

Phương pháp giải bài tập hoán vị (P1)

02/09/2016 08:20

 » 5 bước giải quyết Bài tập Quy luật Di truyền
 » Tổng hợp lý thuyết và công thức phần ADN - phiên mã - dịch mã (Phần 1)
 » Phương pháp giải bài tập về cơ chế nguyên phân
 » Phương pháp giải bài tập về cơ chế giảm phân và thụ tinh
 » Tổng hợp lý thuyết và công thức phần ADN - phiên mã - dịch mã (Phần 2)
Bài tập di truyền về hoán vị gen là một dạng bài tập khó, phức tạp. Bài viết giới thiệu và hướng dẫn chi tiết cho các em các phương pháp giải các bài tập di truyền hoán vị gen cơ bản để các em có thể có cái nhìn tống quát nhất về các bài tập di truyền hoán vị gen. Bài viết gồm nhiều phần, các em chú ý đón đọc nhé.

PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP HOÁN VỊ GEN (P1)

CÁCH ĐỂ NHẬN BIẾT HIỆN TƯỢNG HOÁN VỊ GEN

Hiện tượng hoán vị gen

1. Cách nhận biết hiện tượng hoán vị gen trong phép lai phân tích cá thể dị hợp tử hai cặp gen:
Khi lai phân tích cá thể dị hợp tử hai cặp gen, mỗi gen quy định một tính trạng trội lặn hoàn toàn nếu xuất hiện 4 
loại kiểu hình khác 1:1:1:1 và 1:1, ta kết luận hai cặp gen đó di truyền theo hoán vị gen.

Ví dụ: 
Khi lai cây thân cao, chín sớm (dị hợp tử hai cặp gen) với cây thân thấp, chín muộn (đồng hợp lặn) thu được 37,5% cây thân cao, chín sớm : 37,5% cây thân thấp, chín muộn : 12,5% cây thân cao, chín muộn : 12,5% cây thân 

thấp, chín sớm. Xác định quy luật di truyền các gen nói trên?
Giải: 

Fn: xuất hiện 4 loại kiểu hình, tỉ lệ khác 1:1:1:1 và 1:1. Vậy hai cặp gen quy định tính trạng di truyền theo hoán vị 
gen.

Bài tập:

P (Aa, Bb) cây cao chín sớm x (aa, bb) cây thấp, chín muộn
F1: 40% cây cao, chín sớm
40% cây cao, chín muộn
10% cây thấp, chín muộn
10% cây thấp, chín sớm. 
Phép lai chịu sự chi phối của quy luật di truyền nào?

A. Phân li

B. Phân li độc lập

C. Liên kết gen

D. Hoán vị gen

Giải:

Đây là phép lai phân tích, F1 dị hợp hai cặp gen, Fa có tỷ lệ kiểu hình khác 1:1:1:1, 1:1. 

Vậy các gen quy định tính trạng tuân theo hiện tượng hoán vị gen \Rightarrow D

2. Cách nhận biết hiện tượng hoán vị gen khi tự thụ phấn hoặc giao phối cá thể đều dị hợp hai cặp gen:
Khi tự thụ phấn hoặc giao phối cá thể đều dị hợp hai cặp gen, mỗi gen quy định một tính trạng trội lặn hoàn toàn. 

Nếu thế hệ lai xuất hiện 4 loại kiểu hình tỷ lệ \neq tỉ lệ 9:3:3:1, 3:1, 1:2:1 ta kết luận: Hai cặp gen đó quy định 

tính trạng cùng nằm trên một cặp nhiễm sắc thể tương đồng và xảy ra hiện tượng hoán vị gen.

Ví dụ 1:

P (Aa, Bb) cây cao chín sớm x (Aa, bb) cây cao, chín muộn:
F1: 45 % cây cao chín sớm
30% cây cao chín muộn
20% cây thấp chín muộn
5% cây thấp chín sớm. 
Xác định quy luật di truyền của các gen chi phối tính trạng trên? 
Giải:

F1 phân li theo tỷ lệ 9:6:4:1 \neq tỉ lệ (3:1)(3:1), 1:2:1, 3:1. 

Vậy hai cặp gen quy định hai tính trạng nói trên cùng nằm trên một cặp nhiễm sắc thể tương đồng, quá trình giảm 
phân xảy ra hoán vị gen.

Ví dụ 2:

Đem lai giữa cây quả tròn ngọt với quả bầu chua thu được F1 đồng loạt quả tròn, ngọt. 

F1: Tự thụ phấn

F2: 56% cây quả tròn ngọt: 19% cây quả tròn, chua : 9% quả bầu, ngọt: 16% quả bầu, chua. Biết mối gen chi phối một tính trạng.
Quy luật di truyền nào chi phối phép lai nói trên? 
A. Phân li độc lập

B. Liên kết gen

C. Hoán vị gen

D. Phân li
Giải: 

F1 dị hợp hai cặp gen thu được F2 có 4 loại kiểu hình với tỉ lệ 56:19:9:16 \neq 9:3:3:1. Vậy hai cặp gen phải di truyền theo hoán vị gen \Rightarrow C

* Kết luận: Nếu phép lai xuất hiện đầy đủ biến dị tổ hợp nhưng tỷ lệ phân li kiểu hình khác với quy luật phân li độc 
lập, thì phép lai phải được di truyền tuân theo hiện tương hoán vị gen.

Mod Sinh 2 (tổng hợp)