Các dạng bài tập este và kinh nghiệm làm bài

25/08/2016 17:01

» Chất giặt rửa
» Kiến thức chung về Chất béo
» Tên một số este thường gặp

Bài tập este trong các đề thi luôn chiếm 6 - 10% tổng số câu của đề thi. Để giúp các bạn củng cố lại các dạng bài tập về este và kinh nghiệm làm bài. Xin mời các bạn cùng tìm hiểu nhé..

Dạng 1: Xác định CTPT este dựa vào phản ứng thủy phân trong môi trường axit và phản ứng xà phòng hóa

* Phương pháp:

Phản ứng thủy phân trong môi trường axit (phản ứng thuận nghịch):

ROOR’ + H₂O $\Leftrightarrow$ RCOOH + R’OH

Phản ứng thủy phân trong môi trường kiềm (phản ứng một chiều):

ROOR’ + NaOH $\rightarrow$ RCOONa + R’OH

Lưu ý:

ROOR’ + NaOH $\rightarrow$ RCOONa + R’OH

R(COO)_nR’ + NaOH $\rightarrow$ n RCOONa + R’(OH)_n

R(COOR’)_n + NaOH $\rightarrow$ (RCOONa)_n + nR’OH

-Cần chú ý : tùy thuộc đặc điểm cấu tạo của R’ mà ROH có thể là Anđehit hoặc xeton....

Ví dụ:

CH₃COOCH=CH₂ + NaOH $\rightarrow$ CH₃COONa + CH₃CHO (Anđehit )

RCOOC(CH₃₎=CH₂ + NaOH $\rightarrow$ RCOONa + CH₃- CO-CH₃ (xeton)

RCOOC₆H₅ + NaOH $\rightarrow$ RCOONa + C₆H₅COONa + H₂O

Cho một sản phẩm duy nhất nó là este vòng:

Kinh nghiệm 1: nếu tỉ lệ mol thì este có a chức (-COO-) dạng (RCOO)_aR’ nếu a=2 thì este có dạng (RCOO)₂R’ hay este của phenyl RCOOC₆H₅

Kinh nghiệm 2: có thể áp dụng định luật bảo toàn khối lượng cho loại toán này:

(chất A tùy vào cấu tạo của E)

Kinh nghiệm 3: Nếu sau phản ứng Xà phòng hóa, cô cạn dung dịch thu được chất rắn B (toàn bộ nước, este còn dư, ancol sinh ra đều bai hết). Cần chú ý khả năng trong B còn muối dư khi đó:

Kinh nghiệm 4:

+ Este có số nguyên tử C $\geq$ 3

+ Este có M_este $\leq$ 100

$\Rightarrow$ este đơn chức

Dạng 2: Xác định CTPT este dựa vào phản ứng đốt cháy.

Kinh nghiệm 1: nếu este E cháy hoàn toàn mà cho sản phẩm cháy:

thì E là este no, đơn chức, có CTTQ: C_nH_2nO₂

Kinh nghiệm 2: nếu este E cháy có số mol: $\Rightarrow$ E là este không no có một nối đôi C=C CTTQ C_nH_2n-2O₂

Kinh nghiệm 3: áp dụng nguyên lý bảo toàn số mol nguyên tố với pư cháy của este, ta có

Kinh nghiệm 4: Với este E đơn chức C_xH_yO₂, ta luôn có:

Kinh nghiệm 5: nếu đốt cháy hoàn toàn este E, rồi cho toàn bộ sản phẩm cháy( gồm CO₂và hơi H₂O) qua dung dịch Ca(OH)₂, hay Ba(OH)₂ ta có:

- Độ tăng khối lượng dung dịch:

Độ giảm khối lượng dung dịch:

Kinh nghiệm 6: Nếu đốt cháy hoàn toàn este no đơn chức E(C_nH_2nO₂), rồi cho toàn bộ sản phẩm cháy (gồm CO₂ và hơi H₂O) qua dung dịch kiềm(NaOH, KOH).

= Độ tăng khối lượng của bình/ (44+18)